กลไกป้องกันโรคของวัคซีนทำงานอย่างไร?
![](https://static.dw.com/image/52997023_101.jpg)
ถ้าเปรียบร่างกายเราเป็นหมู่บ้าน เชื้อโรคอย่างไวรัสที่ทำให้เกิดโรค Covid-19 ก็อาจจะเปรียบได้เป็นเสือโคร่งที่เข้ามากัดกินคนในหมู่บ้าน ซ้ำยังเป็นเสือโคร่งพันธุ์ที่แพร่ลูกแพร่หลานได้อย่างรวดเร็ว เป็นสัตว์ร้ายอันตรายที่ต้องจัดการให้อยู่หมัด
การใช้วัคซีนเพื่อป้องกันโรค เปรียบเหมือน การซ้อมล่าเสือของคนในหมู่บ้าน โดยหลักการคือเอาสิ่งที่คล้ายเสือแต่ไม่ดุเท่าเสือเพื่อให้คนในหมู่บ้านเริ่มตื่นตัว หาอาวุธ ซักซ้อมผู้คน เพื่อให้พร้อมไล่ล่าเสือเมื่อมันเข้ามาในหมู่บ้านจริงๆ
แต่การจะเอาเสือโคร่งตัวจริงมาให้ซ้อมก็อันตรายเกินไป ดังนั้นจึงต้องหาวิธีที่ปลอดภัยกว่า ที่ให้ผลในการกระตุ้นให้เกิดการซ้อมป้องกันตัว แต่ในขณะเดียวกันก็ไม่อันตรายจนถึงชีวิต
วัคซีนตัวแรกของโลกคือวัคซีนรักษาโรคทรพิษ (Small Pox) ซึ่งวัคซีนที่ว่านี้เป็นการนำเชื้อโรคที่คล้ายๆกันคือโรค Cow Pox ซึ่งเป็นเชื้อโรคที่อยู่ในวัวมาฉีดเข้าไปในตัวคน เชื้อโรคที่ว่านี้ไม่ดุนักเมื่ออยู่ในตัวคน ไม่ทำให้คนต้องป่วยถึงเสียชีวิต แต่มีผลกระตุ้นร่างกายให้สร้างภูมิคุ้มกันพร้อมที่จะรับมือกับเชื้อโรคตัวจริงคือ Small Pox
เปรียบเหมือนการนำเสือพันธุ์ที่ดุน้อยกว่า เช่น เสือดาว ซึ่งตัวเล็กกว่าเสือโคร่งมาก มาให้ชาวบ้านซ้อมมือกันก่อน
![](https://api.time.com/wp-content/uploads/2016/01/leopard.jpeg)
หลังจากนั้นได้มีการคิดค้นวิธีทำให้ไวรัสตัวจริงอ่อนแอลงไม่สามารถทำอันตรายคนได้ แต่มีผลกระตุ้นให้เกิดการสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้ เปรียบเสมือนทำให้เสือบาดเจ็บ ไม่แข็งแรงพอที่จะทำร้ายชาวบ้านได้ แล้วนำเสือที่ว่าไปปล่อยในหมู่บ้านให้คนได้ซ้อมล่าเสือกัน
![](https://images.mid-day.com/images/2015/apr/09-Tiger-l.jpg)
มาถึงปัจจุบัน เทคโนโลยีวัคซีนได้พัฒนาไปไกลมาก เปรียบเทียบเหมือนว่าไม่ต้องไปหาเสือจริงๆมาแล้ว แต่เป็นการสร้างชุดเสือที่เอาไว้ให้คนใส่ปลอมเป็นเสือ ซึ่งฟังดูแล้วตลกมาก แต่ในแง่วัคซีนแล้วเทคโนโลยีนี้ใช้ได้ผลในการกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาจริงๆ
![](https://firebasestorage.googleapis.com/v0/b/morweb/o/fc97fbc304a2cfcc5b5511036fb5a4f6f49408d024929fcfdf80bcd664635eba%2Fwp-content%2Fuploads%2F2020%2F12%2Ffake-tiger.png?alt=media&token=ff6df00b-2aa2-48e0-a985-17e8d5d3a52e)
เทคโนโลยีสร้างวัคซีนด้วยวิธีนี้มีหลายตัวด้วยกัน แต่มีหลักการคล้ายๆกัน เปรียบเทียบเหมือนการใช้ 3D printer ในการสร้างชุดเสือปลอมขึ้นมา ซึ่งในการพิมพ์อะไรก็ตามจาก 3D printer สิ่งที่ต้องการก็คือ ไฟล์ ที่จะให้ 3D printer ทำการพรินท์ออกมาเป็นชุดเสือปลอมที่ว่านี้เอง
![](https://www.everythingusb.com/media/flash-drive-faq.png)
![](https://cdn0.iconfinder.com/data/icons/feather/96/591276-arrow-right-512.png)
![](https://i5.walmartimages.com/asr/c6a5757d-f9ff-44a5-ab51-e89bd588d068.e8ce3dfcd1d4edfe050b53409d0ac8f4.jpeg?odnWidth=612&odnHeight=612&odnBg=ffffff)
![](https://cdn0.iconfinder.com/data/icons/feather/96/591276-arrow-right-512.png)
![](https://images.halloweencostumes.com/products/43857/2-1-103475/realistic-tiger-childs-costume-back.jpg)
ทำนองเดียวกันร่างกายเรามีสิ่งที่เปรียบเสมือน 3D printer อยู่แล้ว คือสิ่งที่เรียกว่า Ribosome ซึ่งในการทำงานของร่างกายโดยปกติ Ribosome นี้จะนำ แบบ ที่ได้จาก DNA ของเราแต่ละคนมาสร้างเป็นสิ่งที่ร่างกายเราต้องการใช้ ไม่ว่าจะเป็นโปรตีน เอ็นไซม์ ฯลฯ อยู่ตลอดเวลา
ดังนั้นการใช้งานวัคซีนที่ใช้เทคนิคนี้ก็คือการฉีด แบบ ซึ่งเทียบเท่ากับ ไฟล์ 3D printer นี้เข้าไปในร่างกาย หลังจากนั้น Ribosome ในร่างกายก็จะนำแบบที่ได้มาผลิตเซลล์ที่หน้าตาคล้ายๆกับไวรัส เพื่อ หลอก ให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมานั่นเอง
มอร์ คอร์ปอเรชั่น เป็นผู้พัฒนาซอฟท์แวร์สำหรับอุตสาหกรรมการดูแลสุขภาพ ได้แก่ HIS (Hospital Information System), Mobile Health Platform, Data Science & Machine Learning for Healthcare
เราพัฒนาซอฟท์แวร์ให้ โรงพยาบาลรัฐบาล และ โรงพยาบาลเอกชน บริษัทผู้ผลิตยาและเวชภัณฑ์ รวมไปถึง มูลนิธิเพื่อสุขภาพ ที่ได้รับการสนับสนุนจากองทุนเพื่อสุขภาพระดับโลกในการป้องกันโรคเอดส์ โรคไวรัสตับอักเสบซี และโรคติดต่ออื่นๆ
มาร่วมงานกับเราในตำแหน่ง Health Platform Consultant และ Health Platform Developer เพื่อช่วยผลักดันระบบสุขภาพของไทยให้แข็งแกร่ง เป็นที่พึ่งทางสุขภาพให้คนไทยทุกคน